Birgit Eichinger - Gruner Veltliner Strass - Woeste wijngronden

Magie van een heuriger

8 oktober 2023

Heuriger? Juist ja! Eén van de best bewaarde geheimen van Oostenrijk! Een heuriger is een soort wijnbar of stadswijngaard waar lokale wijnboeren de wijnen vanuit de nieuwe oogst aanbieden. Zo krijg je de kans om de meest nieuwe wijnen te proeven, vers van de pers dus! Dat gecombineerd met prachtige locaties en lekker eten, maakt de sfeer van een heuriger. In september 2023 gingen wij naar Wenen en hebben we genoten van een aantal heurigen. In deze blog diepen we de achtergrond van de heurigen meer uit en geven we een aantal tips om te bezoeken.


Heuriger in de buitenwijken

Zoals gezegd zijn heurigen een soort stadswijngaarden of wijnbars, meestal in de buitenwijken van Wenen. We hebben ons laten vertellen dat Wenen zelfs de enige hoofdstad wereldwijd is, met wijngaarden binnen de stadsgrenzen. Er ligt ruim 700 hectare aan wijngaarden verspreid over deze buitenwijken. De term ‘heuriger’ komt van het Oostenrijkse dialectwoord ‘heuer’, wat ‘dit jaar’ betekent. De wijn van dit jaar wordt dus (onder andere) geschonken. Meestal gebeurt dit vanaf november tot eind april.

Is dat alles?

Nee zeker niet! De locatie van veel heurigen maakt het toch wel een beetje betoverend. Stel je voor dat je tussen de wijnstokken zit, te genieten van je glas frisse Grüner Veltliner, met een ondergaande zon, een prachtig uitzicht over Wenen en aan de andere kant de glooiende heuvels. Tja, veeg ons maar op hoor!

Naast de locatie is het ook de sfeer die iets magisch brengt. Een warme, gastvrije sfeer waar je je gelijk thuis voelt. Plekken waar toeristen en de lokale bevolking zich mengen, vaak in combinatie met live muziek. Verwacht geen hippe toestanden, maar vooral een gezellige Oostenrijkse avond. Je lederhosen en dirndls kun je wel prima in je kast laten hangen :).


Wist je dat…

… het een traditie is dat de heurigen hun deuren markeren met een dennentak of een ander herkenbaar teken? Zo laten ze zien dat ze open zijn en zo verwelkomen ze hun gasten.

Heuriger: de oostenrijkse traditie

Heurigen zijn diep geworteld in de Oostenrijkse cultuur en geschiedenis. Ze zijn al ontstaan in de 18e eeuw in de periode van keizer Jozef II. Hij voerde een wetgeving in die wijnboeren toestond om hun eigen wijn te serveren, zonder de hoge belastingen die wel gold voor de verkoop van alcohol. Dit leidde tot het ontstaan van heurigen, die aanvankelijk alleen open waren in de periode dat de nieuwe wijn werd gepresenteerd. Tegenwoordig worden veel heurigen nog steeds beheerd door de lokale wijnboeren. Zo blijven ze een onderdeel van de wijntraditie in Oostenrijk. Ze worden generaties lang doorgegeven in de families en houden zo ook de charme waardoor ze zo geliefd zijn geworden.


Naast heuriger is het ook goed om de Oostenrijkse Buschenschanks te noemen. Ook dit is een horecagelegenheid waar ze lokale wijnen serveren. Een belangrijk verschil is echter dat de buschenschank vaak beperkter is in het aanbod wijnen dat ze schenken. Vaak serveren ze alleen de wijnen die ze zelf produceren. Zo is de Buschenschank onafhankelijk van het seizoen geopend. Wel staat ook hier de charme en gezelligheid van de Oostenrijkse tradities voorop. Maar hé, what’s in a name: zo zijn zowel een heuriger als een buschenschank geweldige plekken om te genieten van Oostenrijkse wijn en de prachtige omgeving.


Onze tips

Tijdens ons bezoek in Wenen genoten we van een aantal heurigen en kregen we ter voorbereiding een aantal extra tips. Deze delen we natuurlijk graag: 

  • Hans & Fritz am Steinberg: Echt een aanrader! De taxirit was al een avontuur op zich 🙂 De chauffeuse had geen idee waar ze ons moest afzetten, dus we hadden een mooie sightseeiing tour door de heuvels van Wenen. Maar wat een genot: picknicktafels midden in de wijngaard, Wenen op de achtergrond, een mooie zonsondergang en pohh wat een lekkere Grüner Veltliner én heerlijk gegeten. 
  • Mayer am Pfarrplatz in Heiligenstadt: Hier hebben we zelf helaas niet gegeten omdat er geen plek meer was. Maar het lijkt ons zeker een aanrader! De recensies zijn geweldig en het bruiste van de energie! Een leuk detail: in 1817 hoorde Mozart hier een woning en heeft hij vanaf deze plek gewerkt aan zijn Negende Symfonie. De eigenaren hebben iets verder in Nussberg ook nog een Busschenschank: Mayer am Mussberg. 
  • Weinhof Zimmermann: Op advies van Ilse (van de Aanschuiftafel en sommelier bij Joann Enschede) kregen we de tip om naar Weinhof Zimmermann te gaan. Verwacht geen luxe, maar een echt Oostenrijks familiebedrijf die goed gevonden wordt door zowel toeristen als de locals.
  • Weinstube Josephstadt: Eigenlijk hoort deze niet in dit rijtje thuis omdat het geen heuriger is, maar wél de moeite waard om te noemen. Een groene wijnbar in hartje Wenen! Een leuke insiders tip, want je fietst hier absoluut voorbij. Let dus goed op de groene deur en geniet van je wijntje. 


Mocht je meer willen lezen over Oostenrijk als wijnland, of benieuwd wat we nog meer hebben gedaan tijdens ons tripje naar Wenen? We schreven er meer blogs over. Of heb je zelf nog andere heurigen die je kunt aanraden? Het zou tof zijn als je ze met ons deelt! Dan voegen wij ze toe in de blog, zodat we andere wijnliefhebbers weer verder helpen. Samen de woeste wijnwereld ontdekken. Leuk toch?!



Brandend benieuwd naar meer?